Zapalenie ucha środkowego

Zapalenie ucha środkowego to infekcja, która atakuje głównie w okresach obniżonej odporności organizmu, przede wszystkim jesienią i zimą. Zapalenie to powiązane jest najczęściej z zakażeniem górnych dróg oddechowych. Choroba obejmuje też przestrzeń nosową jamy gardłowej aż do obszaru trąbki słuchowej. Charakteryzuje się stanem zapalnym błony śluzowej i ucha środkowego. U niektórych pacjentów w jamie bębenkowej powstaje ropny wysięk.

Wyróżnia się dwa rodzaje zapalenia. Pierwsze wywołane wirusami, np. wirus grypy A, drugie bakteriami, takimi jak: pneumoniae, influenzae. Zdarza się jednak, że dolegliwość ma podłoże mieszane, wirusowo-bakteryjne. Zapalenie ucha jest dolegliwością atakującą przede wszystkim dzieci do 5 roku życia. U osób dorosłych zapalenie pojawia się zdecydowanie rzadziej, ale częściej przybiera ono charakter ostrego lub przewlekłego.

Objawy

Pacjent zgłasza się do laryngologa najczęściej z powodu silnego bólu ucha środkowego. Często jednak zapalenie nie daje wyraźnych objawów, jedynym sygnałem jest, np. pogorszenie słuchu. W takim wypadku mówimy najczęściej o zapaleniu przewlekłym.
Pozostałe objawy zapalenia ucha to:

  • zmniejszona słyszalność
  • podwyższona temperatura ciała
  • ostry ból
  • zaburzenia równowagi
  • wysięki ropne
  • zakłócenia snu

Przy ostrym zapaleniu ucha pacjent cierpi również na dotkliwe bóle głowy, dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak: mdłości, wymioty, pogorszone, ogólne samopoczucie, rozdrażnienie.

Przyczyny

Jest wiele czynników, które wywołują ostre lub przewlekłe zapalenie ucha. Do najczęstszych należy przede wszystkim zatkanie, niedrożność trąbek słuchowych, wywołane ich zablokowaniem przez wydzielinę. Pozostałe przyczyny choroby to:

  • powtarzające się infekcje górnych dróg oddechowych
  • nadmierny rozrost tzw. trzeciego migdałka, który zasłania ujście kanałów odpowiedzialnych za regulacje ciśnienia między gardłem, a uchem.
  • wady anatomiczne jamy gardłowej, np. rozszczep podniebienia
  • opuchnięcia błony śluzowej
  • brak higieny
  • uczulenia i alergie
  • uwarunkowania genetyczne

Rozpoznanie i leczenie

Aby potwierdzić ostre zapalnie ucha konieczna jest konsultacja laryngologiczna. Niezbędne jest przeprowadzenie badania otoskopowego ucha. Pozwala ono postawić diagnozę, dokładnie obejrzeć narząd słuchowy i stwierdzić obecność niepokojących zmian, np. zgrubienia, stany ropne błony bębenkowej, obecność płynu w uchu wewnętrznym. Jak wygląda leczenie, otóż jeśli pacjent nie cierpi na zakażenie bakteryjne, połączone z wysiękami ropnymi lekarz zaleca kurację przeciwzapalną. Dodatkowo, włączane są środki przeciwbólowe. Przy infekcji wywołanej bakteriami konieczne jest włącznie antybiotyku zwykle na okres około siedmiu dni. Zdarzają się przypadki, w których konieczne jest usunięcie wydzieliny ropnej metodą inwazyjną, poprzez dokonanie rozcięcia błony bębenkowej. Zabieg przeprowadza się zwykle z zastosowaniem znieczulenia miejscowego. Kiedy zakończony zostanie okres leczenia pacjent powinien odbyć wizytę kontrolną, aby zbadać jakość słuchu i potwierdzić całkowite usunięcie stanu zapalnego.