Czym jest torbiel jajnika?
Torbiele jajnika to bardzo częsta przypadłość wielu kobiet w różnym wieku (głównie okres rozrodczy). Wyróżnia się ponad 40 typów torbieli. Niektóre z nich, powstałe na skutek zaburzeń hormonalnych samoistnie zanikają w czasie trwania cyklu miesięcznego. Często jednak odnotowuje się przypadki, gdzie cysta umiejscowiona w obrębie jajnika zmienia swój charakter. Przekształca się w tkankę stałą, co może powodować zagrożenie rozwojem nowotworu.
Torbiel to przestrzeń, narośl, którą najczęściej wypełnia płyn surowiczy, krew albo elementy stałe. Cysty utrudniające pracę jajników nazywa się zmianami czynnościowymi, np. torbiel pęcherzykowa. Torbiele te zmieniają się w czasie cyklu, często zanikając po miesiączce. Najczęściej spotykane typy torbieli to przede wszystkim cysty endomertialne (tzw. złożone ze względu na szerokie ściany i dodatkowe przegrody), proste (posiadają cienkie ściany bez dodatkowych zgrubień, przegród wewnętrznych) oraz zmiany zawierające śluz lub elementy twarde. Torbiele dermoidalne tzw. potworniaki mogą zawierać: łój, włosy, elementy kostne, zęby. Występują pojedynczo lub w skupiskach. Ich rozmiary zawierają duży przedział bo od kilku milimetrów aż to kilkunastu centymetrów. Dość częstym zjawiskiem są, np. torbiele wielkości pomarańczy.
Przyczyny powstawania torbieli
Najczęstszym powodem tworzenia się torbieli jest niepękanie pęcherzyka Graafa. Dzieje się tak na skutek zaburzeń hormonalnych. Rozmiar pęcherzyka ulega wtedy powiększeniu, a następnie przekształceniu w torbiel. Do innych przyczyn powstawania torbieli zalicza się przede wszystkim: uwarunkowania genetyczne, wady rozwoje narządów płodu, zahamowanie przepływu płynów, stany zapalne.
Objawy oraz wykrywanie
Jeśli torbiele powodują powstawanie dodatkowych dolegliwości ich wykrycie jest znacznie łatwiejsze. Do głównych symptomów świadczących o istnieniu torbieli należą:
- problemy, zaburzenia menstruacyjne
- nieregularne cykle miesięcznego
- silne bóle w podbrzuszu, głównie podczas miesiączki
- obfite krwawienia oraz krwawienia między cyklami
- omdlenia
- parcie na pęcherz moczowy
- bóle głowy
- nudności
Często zdarza się jednak, że cysty nie dają żadnych objawów klinicznych. W takich wypadkach bardzo ważnym elementem są wizyty profilaktyczne, ponieważ dzięki badaniu ginekologicznemu oraz usg dopochwowemu narządu rodnego można postawić diagnozę i rozpoznać torbiel.
Leczenie
Terapia dobierana jest w zależności od rodzaju oraz umiejscowienia torbieli. Jeśli zmiany nie są duże wprowadza się najczęściej terapię hormonalną.
Przy dużych torbielach ginekolog może podjąć decyzje o ich chirurgicznym usunięciu. Zabieg można wykonać tradycyjne (operacja klasyczna z otwarciem powłok brzusznych) lub przy użyciu laparoskopu. W przypadku podejrzeń, że torbiel może być złośliwa konieczna jest operacja klasyczna i badanie śródoperacyjne torbieli. Przed operacją wykonuje się badanie laboratoryjne z krwi markerów np: CA-125, co pomaga w podjęciu decyzji o odpowiednim postępowaniu.
Torbiele to bardzo częsta przypadłość, z którą zmaga się wiele kobiet. Dolegliwości takie jak ból lub silne krwawienia, które powodowane są powstaniem torbieli dodatkowo utrudniają pacjentkom codzienne funkcjonowanie (zwłaszcza w czasie miesiączki). Istotną kwestią jest oczywiście jak najszybsze wykrycie zmian, które są lub mogą przekształcić się w guzy o niebezpiecznym charakterze. Trzeba pamiętać, że przy torbielach o mniejszych rozmiarach terapia jest zdecydowanie łatwiejsza. Zwykle kilka cykli regulowanych przez leki hormonalne stanowi rozwiązanie problemu. Zdarza się jednak, że niektóre kobiety ze skłonnością do powstawania torbieli zmuszone są stosować terapię hormonalną (z przerwami na ciąże) aż do momentu menopauzy. Zwlekanie z wizytą u zaufanego i doświadczonego specjalisty z dziedziny ginekologii jest w takim wypadku błędem, za który często pacjentki ponoszą wysoką cenę.