Co to jest nadżerka?
Nadżerka to bardzo częsty problem ginekologiczny wielu kobiet. Najczęściej nie stanowi on poważnego zagrożenia, istnieje jednak prawdopodobieństwo, że nieleczona zmiana przekształci się w uszkodzenie o charakterze nowotworowym. Nadżerka to ranka, która powstaje w tkance nabłonkowej. Tworzy ją nabłonek gruczołowy o mocno czerwonym kolorze. Powierzchnia owej „plamki” jest chropowata i nierówna. Tworzy się przede wszystkim na zewnętrznych partiach szyjki macicy, w części pochwowej. Nadżerkę najczęściej posiadają panie w okresie rozrodczym (20-35 lat). Przyczyną jej powstawania są głównie problemy hormonalne oraz nieleczone stany zapalne układu rozrodczego.
Medycyna rozpoznaje trzy rodzaje nadżerki. Pierwszy to tzw. nadżerka prawdziwa. Jest dość niebezpieczna, gdyż często daje podstawę do rozwoju raka szyjki macicy. Przyczyną jej powstawania są przede wszystkim urazy, zakażenia bakteryjne. Przy tym typie nadżerki zauważa się zanik nabłonka. Drugi rodzaj stanowi nadżerka przednowotworowa. Ten typ ubytku często występuje przed zdiagnozowaniem choroby nowotworowej oraz przy potwierdzonej obecności wirusa HPV. Trzecim, najczęściej występującym rodzajem nadżerki jest erytroplakia. Tą nazwą określa się głównie uszkodzenie nabłonka gruczołowego, który z kanału szyjki macicy znalazł się na tarczy.
Przyczyny
Przyczyn pojawiania się nadżerki jest kilka:
- skutek stanu zapalnego szyjki macicy
- infekcje wirusowe
- skutek urazów mechanicznych, (np. tampony)
- wczesna inicjacja seksualna
- duża liczba partnerów (większe prawdopodobieństwo zakażenia się chorobami płciowymi)
- zaburzenia hormonalne
- choroba weneryczna: kiła
Objawy
Objawy nadżerki nie zawsze są jednoznaczne. Zdarza się też, że pacjentka nie odczuwa wyraźnych sygnałów świadczących o chorobie. Istnieje jednak grupa symptomów, dzięki którym można podejrzewać występowanie ubytku w ściance szyjki macicy. Do tej grupy zalicza się głównie: upławy (barwa biała, żółta), plamienie po stosunku, bóle podbrzusza oraz części lędźwiowej kręgosłupa.
Leczenie
Same objawy nie dają możliwości właściwego zdiagnozowania przyczyny problemu. Bez dokładniejszych badań lekarz nie może rozpoznać charakteru komórek nadżerki. Jeśli przy rutynowym badaniu ginekologicznym nadżerka zostanie potwierdzona, ginekolog zleca wykonanie cytologii oraz w niektórych przypadkach kolposkopii. Cytologia pozwala określić czy komórki nowotworowe znajdują się w szyjce macicy. Kolposkopia natomiast umożliwia obejrzenie ścianek szyjki macicy w czterokrotnym powiększeniu (istnieje możliwość powiększenia obrazu od 4 do 40 razy).
U kobiet, które nie zostały nigdy wcześniej matkami, nie zawsze włącza się inwazyjne metody leczenia. Zwykle lekarze zalecają obserwację stanu nadżerki oraz starają się usuwać czynnik wywołujący ubytek. Często samoistnie zaniknięciu ulegają nadżerki, których przyczyną są zaburzenia hormonalne. Sposób leczenia uwarunkowany jest wynikiem badania cytologicznego oraz rozmiarem ubytku. U młodszych kobiet najczęściej lekarze decydują się na elktrokoagulację lub krioterapię. Koagulacja polega ona na tzw. wypalaniu zmiany z wykorzystaniem prądu. W krioterapii natomiast do usunięcia nadżerki wykorzystuje podtlenek azotu, dzięki któremu zamraża się zmianę. W ginekologii wykonuje się także fotokoagulację, czyli zabieg usunięcia nadżerki przy użyciu aparatu, którego końcowy element emituje fale świetlne. Gojenie rany trwa od 2 do 4 tygodni.
Po wymienionych zabiegach komplikacje występują rzadko. W razie mocniejszego bólu brzucha lub dodatkowych krwawień należy niezwłocznie zgłosić się do swojego ginekologa. Nadżerka wykryta jeszcze jako mała zmiana nie stanowi większego zagrożenia dla życia i zdrowia pacjentek. Ważne jest jednak, aby była ona zauważona dość wcześnie. Jest to możliwe tylko dzięki regularnym badaniom i wizytom ginekologicznym. Kobiety powinny zacząć traktować odwiedzanie gabinetu ginekologicznego jako element dbania o siebie. Regularne wizyty ginekologiczne i badania cytologiczne mogą zmniejszyć częstość występowania raka szyjki macicy, dlatego też nie powinny być zaniedbywane.